برخلاف برخی بدشکلی‌های استخوانی پیشانی که در سنین بالاتر بروز می‌کنند (مانند پیشانی برجسته یا شاخ پیشانی)، تریگونوسفالی از همان بدو تولد یا ماه‌های اولیه زندگی ظاهر می‌شود. علت اصلی آن جوش خوردن زودرس درز متوپیک (Metopic Suture) در جمجمه است که مسیر طبیعی رشد استخوان پیشانی را تغییر می‌دهد.
افراد مبتلا به تریگونوسفالی معمولاً از نظر هوشی و توانایی‌های ذهنی تفاوتی با سایرین ندارند. مشکل اصلی این افراد، جنبه زیبایی‌شناختی و پیامدهای روانی آن است. در کودکی ممکن است این تغییر چندان به چشم نیاید، اما با افزایش سن، ظاهر متفاوت پیشانی می‌تواند باعث کاهش اعتمادبه‌نفس، مشکلات اجتماعی و حتی اجتناب از حضور در جمع شود.
تریگونوسفالی و پیشانی مثلثی چیست؟
در تریگونوسفالی، بخش مرکزی پیشانی (از میان ابروها تا بالای خط رویش مو) به شکل غیرطبیعی به جلو برجسته می‌شود. در مقابل، بخش‌های طرفی پیشانی عقب‌تر قرار می‌گیرند. همین تضاد باعث می‌شود اگر از بالا به جمجمه نگاه کنیم، نمایی مثلثی شکل مشاهده کنیم.
شدت این بدشکلی می‌تواند متفاوت باشد . در برخی افراد عقب بودن کناره های پیشانی خود را بیشتر نشان می دهد و در برخی دیگر ستون استخوانی وسط پیشانی برآمده تر است. موارد خفیف این نازیبایی ممکن است تنها به شکل باریکی پیشانی دیده شوند. در هر حال به دلیل نزدیک بودن این نازیبایی به چشمها، به راحتی از سوی مخاطب مورد توجه قرار میگیرد.
تفاوت پیشانی نرمال و پیشانی مثلثی
در حالت طبیعی، پیشانی از بالا حالتی نیم‌دایره‌ای و نرم دارد. این فرم چه در مردان و چه در زنان به صورت هماهنگ و تقریبا متقارن دیده می‌شود. اما در فرد مبتلا به پیشانی مثلثی:
- بخش میانی پیشانی به جلو برجسته است.
- دیواره‌های طرفی پیشانی عقب‌نشینی کرده‌اند.
- از نمای بالا، پیشانی باریک و مثلثی به نظر می‌رسد.
این ویژگی‌ها باعث می‌شوند صورت ظاهری غیرطبیعی یا غیرمتناسب پیدا کند که به‌ویژه در عکس‌ها یا هنگام تعامل اجتماعی بیشتر به چشم می‌آید.
روشهای درمانی غیرجراحی
افرادی که به دنبال روشی کم‌تهاجمی‌تر هستند، می‌توانند از درمان‌های غیرجراحی برای بهبود ظاهر پیشانی خود استفاده کنند. البته باید توجه داشت که این روش‌ها برجستگی میانی پیشانی را کاهش نمی‌دهند؛ بلکه با پر کردن کناره‌های پیشانی، آن را متعادل‌تر نشان می‌دهند. روشهای عمده غیر جراحی شامل موارد زیر است
۱. تزریق فیلر (هیالورونیک اسید)
- مناسب برای اصلاح دفورمیتی‌های خفیف تا ملایم
- نتیجه فوری و بدون نیاز به جراحی
- اثر موقت (۶ تا ۱۸ ماه بسته به نوع فیلر و شرایط فرد)
- نیازمند تکرار برای حفظ نتیجه
۲. تزریق چربی
- چربی از بدن خود فرد گرفته و به کناره‌های پیشانی تزریق می‌شود
- ماندگاری بیشتر نسبت به فیلر
- ممکن است نیاز به چند جلسه تزریق داشته باشد
- این روش نیز مانند تزریق فیلر در موارد شدید توصیه نمی شود
🔹 این روش‌ها برای افرادی که تمایل به جراحی باز ندارند یا بدشکلی آن‌ها خفیف است، گزینه‌ای مناسب به شمار می‌آیند. در افرادی که در اصلاح این نازیبایی با جراحی مردد هستند می توان روش تزریق فیلر را پیشنهاد نمود
روشهای جراحی
در موارد متوسط تا شدید یا زمانی که بیمار به دنبال اصلاح قطعی و پایدار است، روشهای جراحی توصیه می‌شوند. برای اصلاح این نازیبایی میتوان از یک یا ترکیب دو روش زیر استفاده نمود.
۱. فرمدهی استخوان پیشانی (کرانیوپلاستی)
- تنها روشی که می‌تواند برجستگی میانی پیشانی را به شکل واقعی کاهش دهد
- معمولاً از طریق جراحی باز (برش داخل مو یا جلوی خط مو) انجام می‌شود
- در این روش استخوان پیشانی فرمدهی می‌شود
- همه انواع دفورمیتی (از خفیف تا شدید) را میتوان با آن اصلاح نمود
۲. ایمپلنت‌های سفارشی (Customized Implants)
- بر اساس سی‌تی‌اسکن سه‌بعدی بیمار، پروتزهایی طراحی می‌شوند
- به‌صورت دقیق و متقارن کناره‌های پیشانی را برجسته می‌کنند
- می‌توانند به‌تنهایی یا همراه با فرمدهی استخوان مرکزی پیشانی استفاده شوند
- نتیجه ماندگار و بسیار طبیعی ایجاد می‌کنند
مقایسه روشهای جراحی و غیرجراحی
| روشهای غیرجراحی | روشهای جراحی |
میزان اصلاح دفورمیتی | مناسب برای موارد خفیف | مناسب برای همه انواع آن |
ماندگاری | موقت (چربی یا فیلر نیاز به تکرار دارد) | دائمی |
دوران نقاهت | کوتاه (چند روز) | طولانی‌تر (۱ تا ۲ هفته) |
هزینه | در کوتاه مدت کم است ولی با تکرار افزایش می یابد | در کوتاه مدت بالاست ولی هزینه بعدی ندارد |
به طور کلی، اگر بدشکلی خفیف باشد، تزریق فیلر یا چربی گزینه‌ای مناسب است. اما در موارد متوسط تا شدید، تنها جراحی کرانیوپلاستی یا ایمپلنت سفارشی می‌تواند نتیجه بهتری را ایجاد کند
نحوه انجام جراحی
قبل از جراحی با انجام سی تی اسکن و ارزیابی سه بعدی پیشانی، نحوه انجام جراحی و میزان موفقیت هر روش را بررسی نموده و بهترین روش را انتخاب میکنیم. جراحی اصلاح پیشانی مثلثی معمولاً به صورت سرپایی انجام می‌شود و بیمار همان روز مرخص خواهد شد. برش جراحی درون موها یا جلوی خط رویش مو ایجاد می‌شود تا اسکار نهایی کمتر قابل مشاهده باشد.
در طول جراحی:
- استخوان میانی پیشانی فرمدهی می‌شود.
- در صورت نیاز، ایمپلنت سفارشی برای تقارن بهتر در کناره‌ها قرار داده می‌شود.
- در برخی موارد این جراحی با سایر عمل‌های زیبایی مثل لیفت ابرو یا کوتاه کردن پیشانی ترکیب می‌شود تا نتیجه‌ای کامل‌تر ایجاد شود.
مراقبت‌ها و نتایج مورد انتظار
دوره بهبود و ریکاوری بعد از جراحی اصلاح پیشانی مثلثی، مشابه دیگر جراحی های باز پیشانی است و خوشبختانه میزان رضایتمندی از این جراحی بالاست.
جمع‌بندی
پیشانی مثلثی یا تریگونوسفالی یکی از ناهنجاری‌های استخوانی پیشانی است که بیشتر از جنبه زیبایی، فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بدشکلی در کودکی ایجاد شده و در بزرگسالی به شکل‌های خفیف تا شدید دیده می‌شود.
روشهای غیرجراحی مانند تزریق فیلر و چربی می‌توانند در موارد خفیف ظاهر پیشانی را متعادل‌تر کنند. اما در موارد متوسط تا شدید، تنها جراحی‌های اصلاح استخوان پیشانی یا استفاده از ایمپلنت سفارشی قادر به ایجاد نتیجه پایدار و طبیعی هستند.
انتخاب روش درمانی مناسب نیازمند بررسی دقیق سه بعدی پیشانی است تا بهترین نتیجه از نظر زیبایی و هماهنگی صورت به دست آید.
