گوش انسان، با وجود آنکه در حاشیه صورت قرار دارد، همچون قاب زیبا برای صورت بوده و در حفظ تناسب چهره و حتی درک ناخودآگاه زیبایی نقش مهمی دارد. شاخصهای زیبایی گوش، شامل طول، عرض، زاویه و نحوه قرارگیری آن نسبت به سر، باید با سایر اجزای صورت هماهنگ باشد تا چهره‌ای متعادل، منظم و طبیعی ایجاد کند. (در تصویر زیر میبینیم که زمانیکه گوش نامتناسب و بزرگ را بوسیله موها می پوشانیم، چهره ظریفتر و جذابتر دیده می شود)
در این مقاله، به بررسی علمی ویژگی‌های گوش نرمال، ناهنجاری‌های رایج ظاهری، تأثیرات اجتماعی و روانی آن، و همچنین راهکارهای اصلاحی خواهیم پرداخت.
ابعاد و مشخصات آناتومیک گوش طبیعی
معیارهای استانداردی در مطالعات زیبایی‌شناسی صورت برای گوش انسان تعریف شده است که شامل موارد زیر است:
- طول گوش (Vertical height): در خانمها معمولاً بین ۵.۵ تا ۶ سانتیمتر و درآقایان بین ۶ تا ۶.۵ سانتیمتر است (طول گوش در مردان کمی بیشتر از زنان است).
عرض گوش (Horizontal width): حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد طول آن است، یعنی تقریباً ۳ تا ۳.۵ سانتی‌متراست.
- زاویه بین گوش و جمجمه (Auriculocephalic angle): در حالت طبیعی بین ۱۵ تا ۲۵ درجه است.
- فاصله لبه بیرونی گوش تا جمجمه: در بالاترین قسمت (Helix) بین ۱۰ تا ۱۲ میلیمتر و بخش میانی و پایینی ، فاصله عادی مانند تصویر زیر است.
- غیر قرینگی گوشها: به طور عادی اندکی غیر قرینگی بین دو گوش، تا حدی که توجه را جلب نکند، طبیعی است. مثلا ممکن اندازه گوش دو طرف ممکن است ۵ میلیمتر در حالت عادی با یکدیگر متفاوت باشد. غیر قرینگیهای شدید را میتوان کاهش داد.
نرمه گوش (Lobule) بخش پایینی گوش است که فاقد غضروف بوده و تنها از پوست و بافت چربی تشکیل شده است. در حالت نرمال، نرمه گوش:
- حدود ۱.۵ سانتیمتر طول دارد (بسته به ابعاد لاله گوش دارد و باید متناسب باشد)
- با قوسی نرم و گرد به لاله گوش متصل می‌شود
- تقارن نسبی دوطرفه دارد
- جحم مناسب و بدون چین یا چروک
گوش‌هایی که خارج از این محدوده‌ها قرار گیرند (بیش از حد بزرگ، بیرون‌زده یا نامتقارن) ممکن است به‌عنوان گوشهای نازیبا تلقی شوند و در برخی افراد موجب احساس ناراحتی یا کاهش اعتماد به نفس شوند.
محدودیت‌هایی که گوش نازیبا ایجاد می‌کند
ظاهر نازیبای گوش نه‌تنها موجب نارضایتی فرد از چهره خود می‌شود، بلکه او را از برخی سبک‌های آرایش مو، مد و حتی فعالیت‌های اجتماعی محروم می‌سازد. برای مثال:
خانم‌هایی با گوشهای برجسته یا بزرگ معمولاً از آرایش موها به شکل دم اسبی یا جمع کردن موها در پشت یا یک طرف سر خودداری می‌کنند، چراکه گوش برجسته یا بزرگ در این حالت بیشتر نمایان می‌شود.
آقایانی با گوشهای بیرون‌زده (گوش بل) ممکن است هنگام کوتاه کردن مو احساس ناخوشایندی نسبت به ظاهر خود داشته باشند.
اثرات روانی: در مواردی، گوش نازیبا می‌تواند موجب تمسخر در کودکی و نوجوانی و در نتیجه انزوای اجتماعی شود.
تغییرات گوش با افزایش سن
با بالا رفتن سن، مانند دیگر اجزای صورت، گوش نیز دچار تغییراتی می‌شود که بر ظاهر آن تأثیر می‌گذارد. مهم‌ترین این تغییرات عبارتند از:
- افزایش طول گوش به‌دلیل رشد غضروف و کشش پوست (بویژه نرمه گوش (Earlobe) که فاقد غضروف است، مستعد کشیدگی است).
- بزرگ‌تر دیده‌شدن گوش به‌دلیل کاهش حجم صورت و تحلیل چربی نواحی مجاور
- چروکیدگی نرمه گوش به دلیل تحلیل بافت چربی آن
دراز و طویل شدن و گاهی پارگی نسبی نرمه گوش در اثر اویزان کردن گوشوار
این تغییرات، به‌ویژه در صورتهای لاغر و ظریف، می‌تواند باعث نامتوازن شدن چهره شود.
ناهنجاری‌های رایج در نرمه گوش:
- نرمه گوش کشیده یا افتاده: معمولاً ناشی از افزایش سن یا استفاده طولانی از گوشواره‌های سنگین است
- نرمه گوش دوشاخه (cleft lobule): گاهی در اثر پارگی نرمه گوش در اثر گوشواره یا به شکل مادرزادی دیده می شود
- عدم تقارن یا چسبیدگی نرمه به صورت: که ممکن است مادرزادی یا ناشی ازجراحی های قبلی (بویژه لیفت صورت) باشد
اصلاح نرمه گوش یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین مداخلات زیبایی است که می‌تواند تناسب گوش را به‌طرز محسوسی بهبود دهد.
رفتارهای جبرانی در افراد با گوش نازیبا
افرادی که از ظاهر گوش خود رضایت ندارند، معمولاً تلاش می‌کنند با روش‌های مختلف آن را از دید پنهان کنند. برخی از این رفتارها عبارت‌اند از:
- استفاده دائمی از موهای بلند برای پوشاندن گوشها (به‌ویژه در خانمها)
- پرهیز از بستن مو به شکل دم‌اسبی یا گوجه‌ای
- پرهیز از شنا یا ورزش‌هایی که نیاز به بستن مو دارد
- پرهیز از عکس‌برداری
- استفاده از حجاب، کلاه یا هدبند در محیط‌های عمومی
در بسیاری از موارد، این رفتارهای جبرانی می‌توانند باعث محدود شدن انتخاب‌های فرد در ظاهر و پوشش شوند و در درازمدت بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارند.
راهکارهای اصلاحی برای زیباسازی گوش
بسته به نوع ناهنجاری، روش‌های مختلفی برای اصلاح ظاهر گوش وجود دارد که در زیر به توضیح مختصر آن اکتفا می کنیم و در قسمتهای دیگری از این سایت به شرح کاملتر آن می پردازیم.لازم به ذکر است برای اصلاح گوش برجسته به بهترین جراح اتوپلاستی مراجعه کنید تا به زیبایی و اعتماد به نفس شما کمک شایانی کند.
۱ .اتوپلاستی (Otoplasty):
اتوپلاستی عبارتی کلی است که به ایجاد هر گونه تغییر زیبایی در ظاهر گوش گفته می شود. با این حال در اغلب موارد این عبارت را برای اصلاح گوشهای برجسته ( برون زدگی لاله گوش) به کار می رود.
جراحی اصلاحی برای کاهش برجستگی، چسباندن گوش به سر، کاهش زاویه گوش و در برخی موارد، کاهش اندازه کلی لاله گوش. این روش معمولاً از پشت گوش انجام می‌شود و اسکار آن بسیار مخفی است.
۲. اصلاح نرمه گوش یا لوبولوپلاستی (Lobuloplasty):
جراحی برای اصلاح نرمه گوش: این روش به‌ویژه در نرمه گوشهای بزرگ، چسبیده یا کسانی که نرمه گوششان پاره شده، کاربرد دارد.
۳. کاهش یا افزایش طول یا عرض گوش:
در مواردی که گوش بیش از حد دراز است، میتوان با تکنیک‌های خاصی طول قسمت بالایی (بخش غضروفی) یا پایینی (قسمت نرمه)، را کاهش داد، و تناسب ظاهر گوش با صورت را برقرار نمود.
۴. اصلاح غیر قرینگی یا دفورمیتی‌های مادرزادی:
در کودکانی با گوش بدشکل یا ناقص، بسته به شدت ناهنجاری، روش‌های ترمیمی مرحله‌ای انجام می‌شود.
سخن پایانی
گوش، اگرچه عضوی کوچک و کم‌تحرک است، اما در تناسب چهره و اعتماد به نفس فرد نقشی انکارناپذیر دارد. شناخت دقیق از ابعاد و فرم گوش نرمال، آگاهی از مشکلات رایج و آشنایی با راهکارهای اصلاحی می‌تواند به افراد کمک کند تا در صورت نیاز، تصمیم آگاهانه‌ای برای زیباسازی گوش و بهبود کیفیت زندگی خود بگیرند.
اگر احساس می‌کنید ظاهر گوش شما یا فرزندتان باعث نارضایتی یا محدودیت در فعالیت‌های روزمره شده، برای مشاوره و راهنمایی میتوانید با شماره های زیر با ما تماس بگیرید.
۰۲۱۲۲۳۴۲۹۷۸
