روش‌های نادرست تخلیه و درمان ژل پاژ و پیامدهای خطرناک آن
روش‌های نادرست تخلیه و درمان ژل پاژ و پیامدهای خطرناک آن
در سال‌های ابتدایی بروز عوارض ژل پاژ، به دلیل ناآگاهی از ماهیت این ماده و روند پاتوفیزیولوژیکی آن در بدن، برخی اقدامات درمانی به اشتباه صورت گرفت و نه‌تنها به بهبود وضعیت کمک نکرد، بلکه در بسیاری از موارد آسیب‌های جدی‌تری به دنبال داشت. در ادامه به برخی از این روش‌های نادرست و خطرات احتمالی آنها اشاره می‌کنیم:
۱. ماساژ ژل پاژ برای پخش کردن آن
بسیاری از مراجعه‌کنندگان اظهار داشتند که پس از احساس سفتی یا تجمع ژل در یک ناحیه، پزشک با هدف بهبود ظاهر، اقدام به ماساژ و پخش آن کرده است. هرچند این کار در مورد فیلرهای استاندارد امروزی مانند هیالورونیک اسید قابل انجام و درست است، اما در مورد فیلر پاژ، هرگونه ماساژ یا فشاربر محل تزریق، بسیار خطرناک بوده و میتواند باعث پخش شدن ژل به نواحی سالم دیگرو ایجاد کیستهای جدید و افزایش عوارض شود.
برای دریافت مشاوره غیرحضوری از طریق واتس‌اپ با ما در ارتباط باشید.
۲. استفاده از آنزیم برای تجزیه فیلر پاژ
در حالی که بسیاری از پزشکان آگاه‌اند که آنزیم هیالورونیداز بر ژل پاژ اثری ندارد، موارد متعددی از تزریق این آنزیم با هدف کاهش تورم دیده شده است. متأسفانه در برخی از این موارد، تزریق هیالاز به خودی خود منجر به آغاز عفونت شده است. باید به روشنی یادآوری شود که هیچ آنزیمی تاکنون قادر به تجزیه ژل پاژ نبوده و استفاده از آن تنها موجب آسیب بیشتر می‌شود.
بررسی روش‌های مرسوم تخلیه ژل پاژ
۱. آسپیراسیون (تخلیه با سوزن)
یکی از روش‌های رایج اولیه ای که هنوز نیز گه کاه انجام میگیرد، تخلیه ژل پاژ با استفاده از سوزن و ایجاد فشار ملایم روی ناحیه تزریق است. در این شیوه، تنها قسمت مایع و رقیق ژل خارج می‌شود، اما بخش‌های جامد، دبری (debris) و بافتهای نکروزه به همراه جداره کیست همچنان باقی می‌مانند.
نکته مهم: اگر در حین آسپیراسیون، جداره کیست پاره شود، ژل به نواحی اطراف نفوذ کرده و کیستهای جدیدی تشکیل میدهد که پراکندگی و وخامت عوارض را بیشتر می‌کند. بسیاری از بیماران اظهار می‌کنند که پس از این روش، سفتی ژل به جای یک نقطه، در چندین ناحیه پراکنده احساس می‌شود. این روش تنها زمانی که بدون اعمال فشار بتوان بخشی از ژل را تخلیه نمود میتواند درصدی از خطرات بعدی ژل پاژ را کاهش دهد. تجربه نشان میدهد که استفاده از این روش، بیشتر از اینکه مفید باشد، آسیب زا بوده و من بجز موارد استثنایی و تنها در افراد معدود، این روش را توصیه نمیکنم.
۲. ساکشن ژل پاژ (با یا بدون گاید سونوگرافی)
این روش با استفاده از فشار منفی مدام به شکل ساده و در برخی موارد تحت گاید سونوگرافی انجام می‌شود. در حالی که استفاده از سونوگرافی میتواند دید مناسبی برای پزشک فراهم آورد، اما همچنان باید از اعمال هرگونه فشار بر روی کیست‌ها خودداری شود.
خطر این روش: توجه داشته باشیم که گاید سونوگرافی با وجودی که از روش کورکورانه بهتر است اما هیچگاه دید سه بعدی و دقت کاملی که در جراحی باز وجود دارد به پزشک نمیدهد و ساکشن علاوه بر ژل، ممکن است بافتهای چربی طبیعی صورت را نیز تخلیه کند که منجر به فرورفتگی، عدم تقارن و بدشکلی چهره خواهد شد. همچنین ایجاد اعتماد به نفس کاذب در پزشک (به دلیل دید با سونوگرافی) ممکن است باعث اعمال فشار بیش از حد و آسیب بیشتر شود. تجربه به من ثابت کرده که این روش اگر با احتیاط انجام گیرد و تنها به تخلیه بخشی از ژل پاژ بسنده نمود، میتواند خطرات ژل پاژ را تا حدودی کاهش دهد. در عمل مشاهده می شود که در بسیاری از موارد برای تخلیه هرچه بیشتر و حتی صد درصدی ژل پاژ، بیمار دچار عارضه بدتر از وجود ژل پاژ شده است.
برای دریافت مشاوره غیرحضوری از طریق واتس‌اپ با ما در ارتباط باشید.
۳. تخلیه با برش‌های کوچک پوستی یا مخاطی
این روش که بیشتر در میان جراحان رایج است، شامل ایجاد برش‌هایی کوچک در نزدیک‌ترین نقطه بین سطح پوست و دیواره کیست است. در صورتی که کیست پاژ موجود در صورت ویژگی‌های زیر وجود داشته باشد، این روش میتواند گزینه مناسبی باشد:
- کیست به پوست یا مخاط نزدیک باشد.
- کیست کوچک و قابل لمس باشد.
- وجود کیست پاژ در بخشهایی از صورت مانند اطراف لب یا چشم که دسترسی با روش جراحی باز دشوار یا نیازمند جراحی وسیعتر است.
توجه: حتی در این روش هم از وارد کردن فشار به کیست باید پرهیز شود و تخلیه فیلر پاژ باید با کمترین تروما به بافتهای سالم اطراف انجام شود
۴. تخلیه ژل پاژ به روش جراحی باز و تحت دید مستقیم (با بزرگنمایی)
این روش، مؤثرترین و ایمن‌ترین راهکار تخلیه ژل پاژ شناخته شده است . با استفاده از جراحی باز تحت میکروسکوپ یا لوپ، می‌توان با دقت بسیار بالا:
- تمام محتویات کیست و جداره آن را به‌طور کامل تخلیه کرد.
- نواحی آسیب‌دیده را بازسازی نمود (با استفاده از گرافت چربی یا فلپ‌های بافتی).
- از وارد شدن فشار و پخش شدن ژل در بافتهای سالم جلوگیری کرد.
- بافتهای سالم را با دقت بالا حفظ کرد و آسیب‌ها را به حداقل رساند.
راز موفقیت این روش ترکیب ابزار بزرگنمایی (لوپ یا میکروسکوپ) + تجربه جراحی تخلیه پاژ است.
نکات بسیار مهم در انتخاب روش تخلیه ژل پاژ
- از هرگونه فشار یا دستکاری بر روی کیست و نواحی تزریق شده باید اجتناب شود.
- در بسیاری از موارد، عدم دستکاری، ایمن‌تر از اقدامات اشتباه درمانی است.
- برای انجام تخلیه باز، استفاده از بزرگنمایی (لوپ یا میکروسکوپ) ضروری است. متأسفانه همه جراحان به این ابزار مجهز یا در استفاده از آن مهارت ندارند.
- فقط برخی از جراحان که سابقه جراحی میکروسکوپی دارند (مانند متخصصان گوش، حلق و بینی یا جراحان عروق)، توانایی استفاده صحیح از بزرگنمایی را دارند.
- هدف از جراحی تخلیه کیستهای حاوی پاژ است، و حتی جراحی هم در عوارضی همچون درمان گرانولوما و دیگر واکنشهای التهابی به ژل پاژ، محدودیتهایی دارد
چگونه توانایی پزشک را در استفاده از بزرگنمایی تشخیص دهید؟
از انجا که موفقیت تخلیه ژل پاژ به روش باز علاوه بر تجربه جراح نیازمند استفاده از ابزار درست بزرگنمایی است به همکارانم توصیه میکنم که با تهیه لوپ یا میکروسکوپ، این جراحی را با ظرافت بالا انجام دهید و از سوی دیگر به زیباجویان توصیه میکنم موارد زیر را در مورد پزشک انتخابی خود چک کنید.
- بررسی وجود میکروسکوپ یا لوپ در مطب پزشک.
- مشاهده عکس‌ها یا فیلم‌های جراحی پزشک در فضای مجازی و توجه به استفاده از ابزارهای بزرگنمایی.
- توجه به تخصص پزشک و میزان سابقه در جراحی‌های دقیق میکروسکوپی.
چه کسانی میتوانند از تخلیه کامل ژل پاژ بهره‌مند شوند؟
- افرادی که هیچ‌گونه دستکاری قبلی بر روی ژل نداشته‌اند و به همین دلیل مناطق آلوده به ژل پاژ محدود می باشد
- بیمارانی که تنها کیست ژل پاژ را در صورت دارند و اثری از دیگر واکنشها مانند گرانولوم و فیبروز بافتی موجود نباشد.
افراد فوق بعد از تخلیه کامل ژل پاژ کاملا مانند یک فرد عادی میتوانند به زندگی عادی خود ادامه دهند.
اما عملا در اغلب افراد:
وجود واکنشهای التهابی مانند گرانولوم، یا نواحی غیرقابل دسترسی به دلیل شرایط آناتومیکی، باعث می‌شود بخشهایی از ژل پاژ یا دیوار کیست آن در صورت باقی بماند و مراقبتهای بلندمدت بعد از تخلیه ژل همچنان ضروری باشد.
در کنار داشتن مهارت برای انجام جراحی، لازم است پزشک بداند که چه مواردی را نباید با جراحی درمان نماید و از درمان دارویی استفاده کند.
سال‌ها تجربه در درمان عوارض فیلر پاژ این واقعیت را اثبات کرده است:
- پیشگیری از عوارض ژل پاژ، به‌مراتب آسان‌تر از درمان آن‌هاست
- آنچه بیشترین آسیب را به صورت میزند، خود ژل پاژ نیست بلکه دستکاریها و درمانهای نادرست درمان ژل پاژ است
- درمان ژل پاژ اغلب یک مرحله ای نبوده و مراقبتهای بعد از درمان نیز باید تا آخر عمر درنظر گرفته شود
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مشکل فیلر پاژ روبه‌رو هستید، انتخاب پزشک باتجربه، روش صحیح درمان و پرهیز از دستکاری‌های نادرست، میتواند نقش کلیدی در بازگشت سلامت و زیبایی چهره شما ایفا کند.
