جراحی چانه و راهکارهای برجسته سازی آن

امروزه جراحان زیبایی و افرادی که در حوزه ی زیبایی چهره فعالیت می کنند، همگی بر این باور هستند که داشتن چانه ای متناسب، یکی از مهم ترین عوامل درتناسب یک صورت زیبا بشمار می رود. در این مقاله در مورد برجسته سازی چانه و راهکار های آن مانند جراحی چانه و کاشت پروتز صحبت خواهیم کرد.

جراحی چانه و راهکارهای برجسته سازی آن

تحقیقات نشان میدهد، بسیاری از افراد که از اندازه و فرم بینی خود ناراضی هستند و یا افرادی که در ناحیه غبغب دچار افتادگی عضلات هستند به کوچک بودن چانه ی خود توجهی ندارند چرا که چانه کوچک موجب میشود بینی برجسته تر دیده شود و یا افتادگی در ناحیه غبغب بیشتر به چشم بیاید.

امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی در حوزه ی پزشکی، تکنیکهای متعددی در جراحی و روشهای غیرجراحی برای اصلاح فرم چانه و زیباسازی آن وجود دارد.
گاهی این سوال به ذهن می آید که آیا معیار زیبایی چانه در خانم ها و آقایان یکسان است؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم خیر. چانه در خانم ها و آقایان تفاوت هایی دارد. برای مثال در نمای تمام رخ چانه ی آقایان پهن تر بوده و دارای عرض بیشتری است در حالیکه در نمای تمام رخ، چانه ی یک خانم عرض کمتری دارد. در نمای نیم رخ نیز چانه ی آقایان نسبت به چانه ی خانم ها برجسته تر و کشیده تر دیده می شود.

چه راهکاری برای اصلاح چانه وجود دارد؟

یکی از بهترین راهکارهای اصلاح چانه، استفاده از پروتز چانه است. در ادامه به بررسی راهکارهای اصلاح چانه می پردازیم.

پروتز چانه

پروتز چانه وسیله ای است در شکل ها و سایزهای مختلف که برای برجسته سازی چانه (در جراحی چانه یا عمل زیبایی چانه) کاربرد دارد.جنس این وسیله از موادی است که با بافت های طبیعی بدن سازگاری دارد و میتواند به مدت طولانی و حتی برای همیشه در بدن باقی بماند.

کاربردهای پروتز چانه

شاید بهترین راهکار برای افرادی که به دلیل کوچک بودن چانه، تناسب لازم در صورت آنها مشاهده نمی شود و احتمالا قسمت پایین صورت با بخشهای بالایی آن متناسب نیست، پروتز چانه باشد. در چنین مواقعی که تناسب بین پایین و بالای صورت رعایت نشده است، زیبایی بخشهای دیگر صورت هم چندان دیده نخواهد شد. لب های زیبا در کنار چانه کوچک، جذابیت خود را نمی توانند نشان دهد و این موضوع برای بینی و دیگر قسمتهای صورت و گردن نیز صادق است. در چنین وضعیتی میتوانیم با استفاده از برجسته کردن چانه (جراحی چانه/ عمل زیبایی چانه) این ناهماهنگی را اصلاح نماییم و علاوه بر زیبا سازی چانه، اجزاء دیگر صورت را نیز به زیبایی به نمایش بگذاریم.

استفاده از پروتز چانه یکی از مرسوم ترین روشها برای برجسته سازی چانه است.

از دیگر کاربردهای مهم پروتز چانه که در ایران کمتر از آن استفاده می شود، جوان سازی قسمت پایینی صورت است. با افزایش سن، چانه و مخصوصا بافتهای اطراف آن کم حجم و کوچک می شود و قرار گرفتن پروتز در این محل باعث بازگرداندن حجم از دست رفته و جوانسازی صورت می گردد.

اگر نخواهم از پروتز چانه استفاده کنم، آیاروش های دیگری هم برای برجسته سازی چانه وجود دارد؟

بله روشهای غیر تهاجمی و البته با ماندگاری کمتر مانند:

• روش اول: تزریق ژل و یا تزریق چربی

با تزریق ژل و یا چربی میتوانیم تا حدودی چانه را برجسته تر نماییم و عقب بودن چانه تا حدی اصلاح می گردد. این روش در افرادی که نیاز به تغییرات جزئی در ناحیه چانه دارند انتخاب مناسبی است و با استفاده ازاین روش میتوان نمای زیباتری در چانه ایجاد کرد. با توجه به ماهیت ژل، امکان فرم دهی با آن نسبت به چربی بالاتر است و میتوان فرم بهتری را با استفاده از ژل در ناحیه چانه ایجاد کرد.

• روش دوم: تغییر فرم اسکلت چانه

در این روش چانه ی فرد با جراحی شکسته می شود و میتوان چانه را کمی به جلو یا عقب کشیده می شود. این روش در گذشته بیشتر رایج بود، به دلیل شکستن و تراشیدن استخوان، جراحی دشواری محسوب میشود و دوره ی نقاهت و بهبود آن طولانی است به همین دلیل امروزه این روش کاربرد کمتری دارد.

امروزه اکثر پزشکان به دلایل زیر استفاده از پروتز چانه را بجای این روش توصیه میکنند زیرا:

• ایمنی بالاتری دارد.
• دوران نقاهت آن کمتر است.

با استفاده از پروتز ریسک غیرقرینگی در چانه را تا حد زیادی کاهش می دهیم و حتی در مواردی پزشک میتواند با تراشیدن صحیح پروتز و استفاده ازآن در محل مناسب، تا حدودی غیرقرینگی های موجود در چانه ی فرد را کاهش دهد (غیرقرینگی ها را هرگز نمیتوان به طور کامل رفع کرد اما با استفاده از برخی تکنیک ها، غیر قرینگی ها را میتوان کمتر کرد).

• روش سوم: جراحی فک

این روش در افرادی که فک پایین آنها بسیار کوچک و به سمت عقب است و دندان های آنها به خوبی روی هم قرار نمیگیرد، روش مناسبی است.در این روش چنانچه فرد از مشکل خروپف نیز رنج ببرد، خروپف او نیز کاهش پیدا میکند در حالی که با استفاده از پروتز چانه نمیتوان خروپف را کم کرد.

در کل افراد کمی تمایل به انجام این روش دارند زیرا جراحی سختی است و دوران نقاهت و بهبودی طولانی دارد و نسبت به روشهای دیگر هزینه ی آن بالاتر است.

بیشتر بخوانید: کاشت پروتز فک و تاثیر آن بر زیبایی صورت.

روش های مختلف جراحی چانه و تفاوت هایشان

پروتز چانه را می توان از داخل دهان و یا از زیر چانه نصب نمود

در روش داخل دهانی، برش جراحی چانه در داخل دهان و پشت لب پایین قرار می گیرد . لذا از مزیت های مهم این روش می توان به این اشاره کرد که برشها چون داخل دهان است به هیچ وجه دیده نمی شود. گاهی برخی از بیماران این روش را ترجیح می دهند. در این روش عضله چانه (منتالیس) برای رسیدن به محل جایگذاری پروتز باید قطع می شود.

هرچند که بعد از پایان عمل این عضله با استفاده از بخیه های مخصوص ترمیم می شود ولی باز هم مانند عضله طبیعی نخواهد بود و به مرور و بعد از سالها باعث تغییر شکل در لب پایین شود.

همچنین احتمال آسیب عصب حسی چانه ای (عصب منتال) در روش داخل دهانی بیشتر است. افرادی که بعد از نصب پروتز دچار بیحسی در لب پایین می شوند در این دسته اند. از طرف دیگر به دلیل کوچک بودن ناحیه ی دید جراح، امکان تراشیدن و فرم دهی پروتز نصب شده محدود خواهد بود.

نصب پروتز چانه از بیرون (از طریق برشی در زیر چانه ) دید بسیار مناسبی برای جراح فراهم می کند تا بتواند محل مناسب نصب پروتز را انتخاب نماید که در نتیجه فرم دلخواه حاصل خواهد شد. همچنین در این روش برای افرادی که مشکل غبغب دارند، به طور همزمان می توان با برداشتن چربیهای زیر چانه، غبغب را هم اصلاح نمود.

پروتز چانه (جراحی چانه – عمل زیبایی چانه) را می توان با استفاده از پیچ یا بخیه نصب کرد، از سوی دیگر در صورتی که جراح محل نصب پروتز را خیلی باز نکرده باشد، می تواند پروتز چانه را بدون پیچ و بخیه، به صورت آزاد در محل رها کند ولی در مورد اخیر احتمال جابه جایی پروتز بسیار زیاد خواهد بود.

ثابت کردن پروتز با استفاده از پیچ به ما کمک می کند که از جابه جا شدن پروتز جلوگیری کنیم. همچنین در چانه هایی که قبل از جراحی چانه غیر قرینگی دارند، بعد از نصب و ثابت کردن پروتز، میتوان با تراشیدن پروتز، غیرقرینگی های چانه را نیز کاهش داد و تجربه نشان داده است انجام این روش نتایج خوبی را نیز به همراه داشته است.

در تصویر زیر نمونه جراحی پروتز چانه و نتیجه نهایی آن را می توانید مشاهده کنید.

پروتز چانه برای چه افرادی مناسب نیست؟

افرادی که به دنبال تغییرات جزئی و مختصر در ناحیه ی چانه ی خود هستند (حداکثر 3 میلی متر) توصیه می شود این افراد از روشهای غیرجراحی برای اصلاح فرم چانه ی خود استفاده کنند زیرا کوچکترین پروتز موجود در حدود 3 میلی متر است و کوچک تر از این سایز وجود ندارد (در حال حاضر). بنابراین بهتر است افرادی که به دنبال تغییرات کمتر از 3 میلی متر هستند از روشهای غیرجراحی برای اصلاح فرم چانه استفاده کنند.

پارامتر هایی مهم در انتخاب پروتز چانه

اغلب افراد در زمان انتخاب پروتز چانه فقط به یک بعد، یعنی جلو آمدن چانه (افزایش پروجکشن) فکر می کنند. در حالی که برای داشتن چانه زیبا باید تغییر سه بعدی در چانه ایجاد شود. لذا حتما به عرض چانه در نمای تمام رخ دقت داشته باشید. عرض متناسب چانه می تواند لبه استخوان فک پایین را هموار و در یک راستا نشان دهد (حالتی که در یک فرد جوان دیده می شود ( و همچنین به زیبایی زاویه فک کمک فراوان کند. عدم توجه به این موضوع می تواند باعث شود علیرغم جلو آمدن چانه، زیبایی پایین صورت چندان نمایان نشود.

نکته مهم دیگر که باید مد نظر قرار گیرد توجه به ابعاد بازوهای طرفین پروتز چانه است. انتخاب مناسب طول بازوهای پروتز در تعیین شکل چانه تاثیر بسزایی دارد. پروتزهای قدیمی به صورتی طراحی می شدند که طول بازوهای کوتاهی داشتند و فقط چانه را از قسمت جلو برجسته می کردند و استفاده کننده را از مزیت های دیگر این جراحی محروم میکرد.

البته استفاده از مدلهای قدیمی پروتز چانه هنوز در برخی افراد کاربرد دارد ولی در اغلب مراجعه کنندگان قابل استفاده نیست زیرا به کار بردن آن باعث نمایان شدن گودی در قسمت های اطراف چانه یا ( pre jowl sulcus ) میشود که این وضعیت در افراد سالمند بیشتر مشاهده می گردد.

انتخاب مناسب پروتزهایی که بازوهای بلند دارند، برای جراح این امکان را فراهم می کند که بعد از نصب پروتز چانه (عمل زیبایی چانه)، گودی های طرفین چانه پر شود و با این روش علاوه بر برجسته کردن چانه به جلو، جوانسازی صورت در پایین آن (اطراف چانه و لبها( نیز انجام پذیرد.

باتوجه به تفاوت های چانه در خانم ها و آقایان، آیا برای انتخاب پروتز مناسب جنسیت فرد متقاضی نیز در نظر گرفته میشود؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم پروتزهای چانه انواع مردانه و زنانه ندارند و برای هر دو جنس قابل استفاده هستند ولی از نظر قالب و سایز انواع مختلفی دارند.

جراح باتوجه به جنسیت فرد متقاضی، آناتومی چهره ی او و فرم چانه، پروتز را تراش میدهد و شکل مطلوب و مورد نیاز را به چانه می دهد تا علاوه بر زیباسازی چانه، تناسب با سایر اجزاء صورت نیز کاملا برقرار شود.
توجه داشته باشیم تمام پروتزها قابلیت تراش دهی و تغییر شکل را ندارند.

تاثیر جنس پروتز چانه در طولانی مدت

تغییرات مثبت زیبایی که بعد از عمل زیبایی چانه در افراد دیده می شود، در کوتاه مدت (کمتر از یک تا دو سال) برای تمامی پروتزهای به کار رفته به صورت یکسان است. ولی نتایج طولانی مدت پروتزها تا حدودی با یکدیگر متفاوت است. سازگاری پروتز چانه با بدن و تغییراتی که در اطراف پروتز به مرور زمان ایجاد می شود در نتایج طولانی مدت بسیار مهم است.

پروتزهای پلی اتیلنی

در بین پروتزها، نوع پلی اتیلنی آن یا ( porous polyethylene chin implant ) با نام تجاری ” Medpor ” این قابلیت را دارد که تراش داده شود و برحسب اینکه بخواهیم برای یک خانم یا آقا استفاده کنیم،عرض مناسب را در آن ایجاد کنیم.

در تصاویر زیر نمونه هایی از پروتز های پلی اتیلنی را میتوانید مشاهده کنید.

پروتزهای سیلیکونی

این نوع پروتزها که سطحی صاف دارند، باعث تشکیل کپسولی در اطراف خود می شوند، و زمانی که بر روی استخوان قرار می گیرند، اما به مرور باعث جذب و تحلیل استخوان مجاور خود می شود وهمین امر می تواند پس از چند سال موجب عقب رفتن پروتز شود. در نتیجه بعد از نصب پروتزهای سیلیکونی، چانه در ماههای اولیه نمای بهتری نسبت به چند سال بعد دارند. همچنین ریسک عفونت در پروتز سیلیکونی کمی بالاتر است (البته عفونت پروتزهای صورت به ندرت ایجاد می شود).

در مقابل این دسته از پروتز ها (سیلیکونی، تفلونی و…)، پروتز پلی اتیلنی (مدپور) وجود دارد که متخلخل است و مانند اسفنج حفره های فراوان دارد. وجود این حفره ها مانع ایجاد کپسول در اطراف پروتز می شود و علاوه بر آن باعث رشد بافت در این حفره ها، نیز خواهیم بود و مزیت دیگر اینکه هیچگونه خوردگی برروی استخوانهای زیرین ایجاد نمی کند.

لذا علاوه بر اینکه در طولانی مدت، نتیجه حاصل از این پروتزها ثابت است، این پروتزها در خطر عفونت، ریسک کمتری نسبت به انواع دیگر پروتز دارند. با این حال به دو دلیل عمده استفاده از این پروتز کمتر رایج است:

• قیمت این پروتز بالاتر از انواع دیگر است.
• نصب کردن و تراشیدن این پروتز دقت بالایی لازم دارد و فقط جراحانی که مهارت بالایی برای نصب این پروتز ها دارند می توانند به نتایج مطلوب برسند.

توجه داشته باشید نتایج کوتاه مدت پروتز چانه در تمامی انواع پروتز یکسان است. تفاوت اصلی در نتایج طولانی مدت پروتزها است.

مشاهده تصاویر قبل و بعد جراحی پروتز فک و چانه توسط دکتر اکبر بیات

در فیلم زیر می توانید نحوه انجام کاشت پروتز فک توسط دکتر بیات را مشاهده نمایید: