انواع-پروتز-صورت
زمان مطالعه مطلب: 7 دقیقه

انواع پروتز صورت

یكي از روش هاي مرسوم در جراحي زيبايي صورت، استفاده از پروتزهاي مختلف براي برجسته كردن بخشي از صورت است.  انواع مختلفي از پروتز براي قسمت هاي مختلف صورت طراحي شده و در بازار موجود است. در اغلب موارد از اين پروتزها براي برجسته و بزرگ كردن بخشي از صورت استفاده ميشود.  ولي در موارد خاصي ميتوان براي بازسازي يا قرينه سازي از پروتز صورت استفاده كرد.

 

در شکل زیر نواحی مختلفی از صورت که میتوان برای برجسته کردن آنها از پروتز استفاده کرد نشان داده شده است.

 

نواحی قرار گیری پروتز در صورت

يك پروتز خوب بايد چه خصوصيتي داشته باشد؟

 


 

سازگاري جنس پروتز با بدن يكي از مهمترين معيارهاي يك پروتز است و اين سازگاري بايد به گونه اي باشد كه در بدن واكنش ناخواسته ايجاد نكند. از  سوی  دیگر قوام پروتز باید به گونه ای باشد که به بافتی که قرار است برجسته شود بسیار نزدیک باشد. مثلا در پروتز لب، پروتز باید بسیار نرم باشد در حالی که پروتزی که بر روی استخوان باشد باید قوام سفت تری داشته باشد.

 

شکل و سایز مناسب پروتز از ویژگی هایی است که در زمان مشاوره قبل از عمل جراحی مشخص می شود.

 

چه قسمتهاي از صورت براي پروتز مناسبترند؟

 

يكي از بهترين شرايط استفاده از پروتز زمانی است كه رشد كم استخوان باعث ايجاد نقصي در صورت شود مانند حالتي كه استخوان چانه يا گونه به خوبي رشد نكرده و كوچك باشند.

 

بیشترین جایی از صورت که برای برجسته کردن آن از پروتز استفاده می شود، چانه است. بسیاری از افراد به دلیل داشتن چانه کوچک، با برجسته کردن آن تغییر بسیار زیادی را در زیبایی صورت خود ایجاد می نمایند. برجسته کردن گونه با پروتز  بعد از چانه ، شایعترین مورد استفاده از پروتز صورت را به خود اختصاص می دهد.

 

برجسته کردن این دو ناحیه با پروتز، برای بسیاری از افراد شناخته شده اند ولی فراموش نکنیم که برجسته کردن نواحی دیگری از صورت مانند زاویه فک نیز در افرادی که مناسب این کارند، تاثیر بسیار زیادی بر روی زیبایی صورت خواهد داشت. در این مورد انجام مشاوره قبل از عمل بسیار راه کمک کننده است.

 

در اغلب موارد پروتز صورت بر روی استخوان قرار می گیرد. در چنين مواردي ميتوان بوسيله پيچ هاي مخصوص، پروتز را به استخوان  وصل كرد تا خطر عارضه جا به جايي آن به حداقل برسد.

 

گاهي در بافتهاي نرم مانند لب نيز پروتز استفاده ميشود. در اين موارد به دليل قابل لمس بودن پروتز و تأثيري كه بر روي حركت لبها ميگذارد، برخي از بيماران از نتايج آن چندان خرسند نيستند. در مقابل عده اي از افراد به دليل این که لب حجم زیادی پیدا می کند از نتيجه راضي مي باشند.

 

شایعترین و مهمترین عوارض بعد از پروتز صورت چیست؟

 

غیر قرینگی بعد از نصب پروتز یکی از شایعترین عوارض بعد از جراحی می تواند باشد. در اغلب موارد این غیر قرینگی بسیار اندک بوده و نیاز به اصلاح ندارد. از عوامل مهم ایجاد غیر قرینگی صورت می توان به عدم ثابت کردن پروتز حین جراحی و یا وارد شدن ضربه بعد از جراحی نام برد.
از عوارض دیگر پروتز صورت می توان به احساس بیحسی در نواحی اطراف پروتز اشاره کرد . خوشبختانه این بیحسی در اغلب موارد مختصر بوده و تقریبا در تمامی موارد با گذشت زمان بهبودی نسبی ایجاد می شود.

 

به دليل اينكه پروتز براي بدن يك جسم خارجي محسوب ميشود و بدن نميتواند از آن مانند اعضاي ديگر خود در برابر ميكروبها محافظت كند.  لذا به صورت تئوري تمام پروتزهاي كه در بدن قرار ميگيرند احتمال عفونت را دارند. با اين حال برخي از پروتزها به دليل سازگاري بيشتر با بدن و متخلخل بودن آنها (پروتز مدپور)  تا حدودي با بدن يكي شده به نحوي كه اجازه رشد بافت ها در آنها وجود دارد. در کل احتمال عفونت پروتز صورت کمتر از 1% است.

 

آيا پروتز براي جوانسازي صورت نيز كاربرد دارد؟

 

درروند افزايش سن يكي از تغييراتي كه در صورت برخي افراد ايجاد ميشود كاهش حجم صورت به دليل آتروفي چربي و عضلات صورت است. در اين افراد از پروتز براي حجم دادن به صورت و برجسته كردن بخش هايي از آن استفاده ميشود.  به دليل اينكه از روش هاي ديگري مانند تزريق چربي، نتايج بهتري بدست مي آيد، اغلب بيماران كمتر از پروتز براي جوانسازي صورت مانند زاویه دار کردن فک یا جراحی کاشت پروتز چانه  استفاده ميكنند.

 

آیا بهتر نیست به جای پروتز در قسمت های مختلف صورت از بافت های خود بدن برای برجسته کردن استفاده کرد؟

 

مسلما یکی از راه های برجسته کردن صورت ، (مثلا برجسته کردن گونه) استفاده از بافت های طبیعی خود بدن است. برای چنین کاری می توان استخوان، غضروف و یا بافت های نرم بخشی از بدن را برداشت و از آن برای برجسته کردن قسمت دیگری از بدن استفاده کرد، یکی از مزیت های بزرگ این کار این است که در این روش احتمال عفونت محل جراحی کمتر از حالتی است که از پروتز صورت استفاده می شود. برای استفاده از این روش، باید ابتدا استخوان یا غضروف از یک محل دیگر برداشته شود و این باعث می شود که زمان جراحی افزایش یابد و از سوی دیگر دوره بهبودی بعد از جراحی طولانی تر شود.

 

خوشبختانه با استفاده از پروتز، زمان جراحی تا حد زیادی کاهش می یابد و با توجه به اینکه پروتزهای امروزی سازگاری بیشتری با بدن دارند و احتمال عفونت آنها بسیار کم است، لذا استفاده از پروتز صورت به عنوان روش استاندارد برجسته سازی اسکلت صورت در کل دنیا پذیرفته شده است.

 

آیا پروتز های مختلف از نظر سازگاری با بدن یک شکل هستند؟

 

واکنش پروتزهای مختلف در بدن با یکدیگر متفاوت است، در پروتز سیلیکونی که به وفور از آنها استفاده می شود، واکنش بدن به صورت ایجاد یک غشاء در اطراف آن می باشد و با تشکیل این غشا، تا حدودی پروتز در جای خود ثابت می شود و حرکت نمی کند.

 

در پروتز مدپور این سازگاری بیشتر بوده به گونه ای که بافت های بدن تا حدودی در حفره های کوچک پروتز رشد می کنند و با این کار احتمال عفونت به مقدار قابل توجهی کاهش می یابد. این پروتز گاهی کاملا مثل یک استخوان طبیعی بدن عمل کرده و شکل بسیار خوبی به محل قرارگیری می دهد.

 

پروتزهای شایعی که استفاده می شوند کدامند و چه خصوصیاتی دارند؟

 


 

پروتز سیلیکونی

 

پروتز سیلیکونی یکی از قدیمیترین انواع پروتز صورت می باشد که سازگاری آنها با بدن به اثبات رسیده است ( بیش از 100 سال از شروع استفاده از آنها می گذرد).  از مزیت های عمده نصب پروتز سیلیکونی، ارزان بودن، نرم بودن و قابلیت خارج کردن بسیار آسان آن توسط جراح پلاستیک است.

 

از مواردی که می توان به عنوان اشکالات استفاده از پروتز سیلیکونی نام برد این است که وقتی بر روی استخوان گذاشته می شوند، با گذشت زمان باعث جذب استخوان زیر خود می شود. در اغلب موارد این کار تاثیر چندانی در نتیجه نهایی عمل ندارد. از سوی دیگر غشایی که به وسیله بدن پیرامون پروتز سیلیکونی درست می شود، چندان مقاوم نبوده و نمیتواند از جابجایی پروتز جلوگیری کند، لذا در چنین مواردی بسیاری از جراحان ترجیح می دهند از روش مطمئن تری برای ثابت نگه داشتن پروتز صورت استفاده کنند.

 

پروتز مدپور

 

پروتز مدپور یا Porous polyethylene بر خلاف سیلیکون قوام سفت تری دارد. همین مشخصات باعث می شود زمانی که بر روی استخوان قرار می گیرد، رفتاری مشابه داشته باشد. پروتز مدپور باعث جذب استخوان زیر خود نمی شود و متخلخل بودن آن به سازگاری بیشتر آن در بدن کمک می کند به گونه ای که رشد بافت های بدن به داخل این حفره ها باعث محکم چسبیدن پروتز به نواحی اطراف می شود و احتمال جابه جایی پروتز کاهش می یابد. از سوی دیگر همین عامل باعث می شود خارج کردن پروتز با دشواری هایی برای جراح همراه باشد که به همین دلیل نصب و استفاده از این پروتز تنها توسط بهترین جراحان پلاستیک صورت قابل انجام است.

 

پروتز گورتکس

 

پروتز گورتکس یا polytetrafluoroethylene نیز مانند پروتز مدپور متخلخل است و باعث رشد بافت به درون خود می شود. پروتز گورتکس تاحدودی نرمتر از پروتز مدپور می باشد. در اغلب اوقات برای ثابت کردن آن به بافت های اطراف از پیچ یا بخیه زدن استفاده می شود.

 

نحوه نصب پروتز (روش جراحی) به چه صورتی است؟

 


 

اغلب پروتزهای صورت را می توان از داخل دهان نصب نمود، با وجودی که برخی از جراحان اعتقاد دارند که در این روش احتمال عفونت بعد از عمل بیشتر می شود ولی یافته های آماری نشان میدهند که نصب پروتز یا کاشت پروتز از راه دهان، چندان تاثیری برافزایش خطر عفونت بعد از جراحی ندارد. بزرگترین  مزیت نصب پروتز از راه دهان این است که هیچگونه اثری از محل برش جراحی دیده نمی شود.

 

روش دیگر نصب پروتز یا کاشت پروتز، از راه پوست یا روش خارج دهانی است، در این روش جراح از طریق برشی که بر روی پوست داده می شود، به محل نصب پروتز می رسد. خوشبختانه این برش ها در جاهایی داده می شود که به صورت عادی در معرض دید نیست ( مثلا زیر چانه) و یا در محلی است که پس از ترمیم هیچگونه ردی باقی نمی ماند (مثلا برش در لبه پلک). از مزیتهای مهم روش خارج دهانی میتوان به انجام همزمان دیگر تغییرات زیبایی اشاره کرد. به عنوان مثال بیماری که به دلیل تجمع چربی در زیر چانه، دارای غبغب می باشد، با برش زیر چانه علاوه براینکه پروتز را نصب می کنیم می توانیم غبغب را نیز اصلاح کنیم.

 

در هر حال انتخاب روش داخل دهانی یا خارج دهانی به نظر بیمار و تصمیم جراح بستگی دارد که در اغلب موارد در مشاوره زیبایی قبل از عمل این نکته مورد بررسی قرار می گیرد.

 

اگر پروتز با پیچ ثابت شود بهتر است یا ثابت نشود؟

 


 

ثابت کردن پروتز بوسیله پیچ های مخصوص مزیت های مختلفی دارد. از یک طرف احتمال جابه جایی پروتز کاهش می یابد و از طرف دیگر با محکم شدن پروتز به بافت استخوانی، فاصله بین این دو از بین می رود. در مواردی که فاصله بین پروتز و اسکلت صورت وجود داشته باشد، این فاصله می تواند به برجسته شدن بیش از حد انتظار منطقه مورد نظر منتهی شود. برای درک بهتر مورد اخیر این مثال کمک کننده است. فرض کنید که لازم است چانه شما 6 میلیمتر برجسته شود. اگر فاصله بین پروتز و استخوان زیر آن 2 میلیمتر باشد، مقدار برجستگی چانه برابر با 8 میلیمتر خواهد بود و این ممکن است به نارضایتی شما از نتیجه جراحی بینجامد.

 

یکی از مشکلات ثابت کردن پروتز با پیچ این است که در مواردی که نتیجه عمل مورد پسند شما نباشد، خارج کردن پروتز پیچ شده زمان بیشتری را خواهد برد. در کل بهتر است بر اساس نظر پزشک جراح و گاهی بر اساس توافق با بیمار، نحوه ثابت کردن پروتز انتخاب شود.

 

مقدار برجستگی پروتز چانه چقدر باشد بهتر است؟

 


 

همانطور که در تصویر زیر دیده می شود، اگر خطی را از نوک بینی به چانه بکشیم، این خط از لب بالا 4 میلیمتر و از لب پایین حدود 2 میلیمتر فاصله دارد، در مواردی که چانه عقب باشد، با رسم خطی که از لبها فاصله فوق را داشته باشد می توانیم به ناحیه ای که چانه تا آن قسمت می تواند برجسته شود برسیم.  امروزه با استفاده از نرم افزارهای موجود می توان قرار گرفتن برخی پروتزها را شبیه سازی کرد و با دقت بیشتری سایز پروتز مناسب را تعیین نمود.

اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x